Dlaczego badania prenatalne nie są zalecane wszystkim kobietom?

Najważniejszym powodem są wysokie koszty, a także, fakt, że niosą one pewne ryzyko (0.5% - 1%) powikłań i poronień. Dlatego też wprowadza się badania nieinwazyjne, dzięki którym ogromna większość kobiet może spać spokojnie przez resztę ciąży, a niewielka grupa dowiaduje się, że w ich przypadku warto jest zdecydować się na badania inwazyjne, które ostatecznie potwierdzą lub wykluczą chorobę. 

Badania nieinwazyjne

(źródło: www.badaniaprenatalne.pl)

Test PAPP-A

- jest nieinwazyjnym badaniem które określa prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń u dziecka. Jest on bardzo komfortowy dla wszystkich Pań ponieważ obejmuje zabiegi które są bardzo zbliżone do standardowo wykonywanych podczas ciąży czyli:

• Szczegółowy wywiad lekarski ( rozmowa z ginekologiem).
• Pobranie krwi kobiety ciężarnej.
• Specjalne badanie USG przezierności karkowej dokonywane przez doświadczonego lekarza.

Informacje uzyskane podczas tych zabiegów oraz próbki krwi pacjentki są następnie przesyłane do Laboratorium. Tam przeprowadzana jest analiza biochemiczna surowicy określająca poziom PAPP-A (ciążowe białko osoczowe A) i wolnej beta hCG (wolna podjednostka beta gonadotropiny kosmówkowej). Dokonywany jest również audyt pomiarów USG nadzorowany przez The Fetal Medicine Foundation. Następnie wszystkie dane są wprowadzane do programu komputerowego który opierając się o statystyczne bazy populacyjne oblicza ryzyko wystąpienia zespołu Downa. Wynik przesyłany jest do lekarza prowadzącego pacjentkę który prezentuje jej dane razem z konsultacją. Całość kalkulacji i analizy laboratoryjnej trwa do 10 dni roboczych.

Jeśli okaże, że wszystkie analizowane parametry są w normie to lekarz pogratuluje ci bardzo niskiego ryzyka wystąpienia zespołu Downa. Jeśli jednak będą występowały odchylenia które wskażą na wysokie ryzyko to wspólnie zastanowicie się nad wykonaniem amniopunkcji.

Kiedy należy przeprowadzić to badanie?

Test PAPP-A wykonuje się pomiędzy 10 a 14 tygodniem tygodniem ciąży, (ściślej od ukończonego 10 tygodnia ciąży do 13 tyg. i 6 dnia ciąży). Wiek ciąży określa się według wcześniej wykonanego USG lub też wg. daty ostatniej miesiączki.

Jak się przygotować do badania?

Zasadniczo badanie nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjentki. Takie czynniki jak pora pobrania, spożycie posiłku lub wypicie napoju przez pacjentkę nie wpływają na wynik testu. Sugeruje się jedynie by Panie były wypoczęte i zrelaksowane.

Jak pewny jest test PAPP-A?   

Test PAPP-A jest najczulszy spośród badań nieinwazyjnych. (Czułość testu PAPP-A w zakresie wykrywania zespołu Downa wynosi ok. 90% - to znaczy, że wykrywanych jest 9 na 10 płodów chorych. Dla porównania ogólna czułość testu potrójnego wynosi ok. 60%).

Test potrójny jest badaniem jeszcze bardziej wygodnym dla pacjentki niż test PAPP-A. Wymaga on jedynie:

• Uczestnictwa w szczegółowym wywiadzie lekarskim (rozmowa z ginekologiem).
• Pobrania krwi kobiety ciężarnej.

Niestety jednak jego czułość jest o wiele mniejsza niż testu PAPP-A i wynosi 60 % (oznacza to, że wykrywa 6 na 10 płodów chorych). Ważną jednak cechą tego badania jest fakt że można go wykonać miedzy 14 a 20 tyg. ciąży. Dlatego też test potrójny jest zalecany tym Paniom, które nie zdążyły wykonać testu PAPP-A między 10 a 14 tyg. ciąży.

Kiedy można wykonać test potrójny?

Większość specjalistów zaleca to badanie w szczególności dla Ciężarnych w 17-20 tyg ciąży. Wtedy to stosowane w tym badaniu, biochemiczne oznaczenia krwi wykazują się największą czułością. Dla Pań które są w przedziale 14-16 tyg ciąży zalecany jest raczej test podwójny. Wynika to z faktu że do 16 tygodnia ciąży lepszym markerem zespołu Downa jest wolna podjednostka beta hCG ( stosowany w tescie podwójnym) niż całkowite beta hCG (stosowany w teście potrójnym).

Jak przebiega test potrójny?

Podczas spotkania z ginekologiem przeprowadzany jest wywiad podczas którego odpowiada Pani na pytania dotyczące wieku, palenia i innych ważnych aspektów. Lekarz dodatkowo uzupełnia ankietę o informacje medyczne. Następnie pobierana jest krew i razem z danymi wysyłane jest wszystko kurierem do laboratorium.

Po dokonaniu analizy biochemicznej surowicy ( analizowane są stężenia AFP, beta-hCG i wolnego estriolu (uE3)) dane są przekazywane do komputera i uzupełniane danymi z ankiety. Wynik obliczony przez program na podstawie danych populacyjnych jest przekazywany lekarzowi prowadzącemu który prezentuje go pacjentce udzielając jednocześnie niezbędnych konsultacji.

Jeśli okaże wszystkie analizowane parametry są w normie to lekarz pogratuluje ci bardzo niskiego ryzyka wystąpienia zespołu Downa. Jeśli jednak będą występowały odchylenia które wskażą na wysokie ryzyko to wspólnie zastanowicie się nad wykonaniem amniopunkcji.

Jak się przygotować do badania?

Zasadniczo badanie nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjentki. Takie czynniki jak pora pobrania, spożycie posiłku lub wypicie napoju przez pacjentkę nie wpływają na wynik testu.

Test Podwójny

- jest najczęściej zalecany Paniom które są miedzy 14 a 16 tyg. ciąży. Nie jest on tak czuły jak test PAPP-A, jednak jeśli kobieta nie zdążyła wykonać badania pomiędzy 10tym a 14tym tyg. ciąży to test podwójny jest dobrą alternatywą. Na badanie składa się :

• Pobranie i analiza biochemicznych parametrów krwi ciężarnej,
• Szczegółowy wywiad lekarski ( rozmowa z ginekologiem )
• Analiza uzyskanych danych przy pomocy programu komputerowego operującego na populacyjnych bazach danych.
• Przekazanie wyniku lekarzowi prowadzącego który podczas konsultacji z Pacjentką tłumaczy rezultat.
• Czym różni się test Podwójny od Potrójnego?
• Różnica jest w analizowanych parametrach biochemicznych krwi.
• Test podwójny analizuje następujące stężenia :
• AFP (alfa-fetoproteina)
• Wolna beta-hCG (wolna (niezwiązanej) podjednostka beta ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej)
• Test potrójny natomiast analizuje :
• AFP(alfa-fetoproteina)
• beta-hCG ( podjednostka beta ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej)
• wolny estriol (uE3)

Który test jest lepszy, Podwójny czy Potrójny?

Każde z tych badań ma swój okres w którym jest najczulszą nieinwazyjną diagnostyką prenatalną. Test podwójny jest najlepszy w okresie od 14go do 16go tyg ciąży natomiast test potrójny zaleca się miedzy 17tym a 20tym tyg. ciąży.

Z czego wynika ta różnica?

Do 16 tygodnia ciąży lepszym markerem zespołu Downa niż całkowite beta hCG jest wolna podjednostka beta hCG. Dlatego też do 16 tyg. proponuje się ciężarnym oznaczenie wolnej podjednostki beta hCG w teście podwójnym, co daje wyższą czułość testu.

Jak się przygotować do badania?

Zasadniczo badanie nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjentki. Takie czynniki jak pora pobrania, spożycie posiłku lub wypicie napoju przez pacjentkę nie wpływają na wynik testu.