W jaki sposób odczuwamy zgagę?

Zgaga jest najczęściej występującą dolegliwością przewodu pokarmowego. Jest to uczucie pieczenia w dolnym odcinku przełyku (za mostkiem). Zgaga, występująca jedynie od czasu do czasu, przede wszystkim po zbyt obfitym posiłku, nie świadczy o chorobie. Jeśli jednak coraz częściej po posiłkach odczuwane są objawy piekącego bólu za mostkiem i w okolicy żołądka, to dolegliwości takiej nie należy lekceważyć. Zgadze towarzyszą często kwaśne odbijanie się i ataki kaszlu.

Dlaczego odczuwamy zgagę?

Przyczyną jej powstawania jest zazwyczaj zarzucenie treści żołądkowej do dolnego odcinka przełyku. Czynników sprzyjających takiej sytuacji może być wiele, jednak mimo to, często nie można jednoznaczne ustalić przyczyn zgagi, szczególnie jeśli jej objawy występują jedynie od czasu do czasu.

Do najczęstszych przyczyn zgagi należą:

• uszkodzenie mechanizmu uniemożliwiającego cofanie się treści żołądkowej
• wzmożone wytwarzanie kwasu żołądkowego
• podwyższone ciśnienie w jamie brzusznej (np. wskutek nadwagi lub ciąży)
• podrażnienie lub zapalenie przełyku (na skutek spożywania alkoholu bądź palenia papierosów)
• przepuklina rozworu przełykowego (wgłębianie się do klatki piersiowej części żołądka przez przeponę

Zgagę nasilają napięcie nerwowe, nadużywanie alkoholu oraz nikotynizm.

Nawet niewielkie ilości mogą spowodować wielogodzinną zgagę lub wystąpienie innych objawów refluksowych. Również palenie tytoniu jest szkodliwe dla żołądka i przełyku. Unikanie refluksu to jeszcze jeden powód żeby rzucić palenie.

Jak chronić się przed zgagą?

Aby ograniczyć ryzyko nieprzyjemnych dolegliwości przede wszystkim należy zadbać o regularne i umiarkowane odżywianie się. Codzienna dieta powinna być racjonalna. Nie można zbytnio objadać się i "przeładowywać" żołądka. Należy jeść pięć posiłków dziennie, a więc częściej, ale o mniejszych objętościach. Posiłki tłuste, zawierające duże ilości przypraw, napoje gazowane oraz soki z owoców cytrusowych, słodycze, czekoladę i kawę należy ograniczyć. Ostatni posiłek powinien być spożyty nie później niż 3 godziny przed położeniem się do łóżka.

Nadwaga lub otyłość powodują znaczne zwiększenie ciśnienia wewnątrz brzucha. W takich warunkach pokarm jest wręcz wypychany z żołądka do przełyku. Schudnięcie nawet tylko o kilka kilogramów może przynieść wyraźną ulgę i znacznie ograniczyć ryzyko występowania zgagi.

Ponadto warto wprowadzić do swojego życia zdrowe nawyki - np. wypijać niewielkie ilości płynów obojętnych (wody letniej przegotowanej) na czczo i przed jedzeniem.

Jak można poradzić sobie ze zgagą?

• w czasie odczuwania zgagi warto wypić szklankę letniego mleka lub roztworu 1-2 łyżeczki sody oczyszczonej, w letniej przegotowanej wodzie
• w przypadku przeciążenia żołądka bardzo pomocne mogą być naturalne preparaty usprawniające proces trawienia np. napar z liści mięty lub ziela dziurawca
• pozycja pochylona sprzyja cofaniu się pokarmu do przełyku. W związku z tym wskazane jest unikanie prac związanych z częstym lub długotrwałym schylaniem się.
• spanie z uniesionymi o kilkanaście centymetrów głową i tułowiem u wielu chorych zmniejsza dolegliwości refluksowe. Nie pomoże jednak dodatkowa poduszka, należy unieść całe wezgłowie łóżka (pozycja zbliżona do półsiedzącej).